بیشتر میان سالمندان شیوع پیدا میکند. سالمندی که دچار آلزایمر است دنیا و خانواده را از دید دیگری میبیند و عموما این دسته از سالمندان دچار تغییرات بسیاری در اخلاق و خلق و خویشان ایجاد میشود ، سالمندی که مبتلا به آلزایمر است ممکن است بسیاری از اوقات پرخاشگر شود و دچار شک و تردید بسیاری شود که این مسئله به شدت روی روحیه افراد خانواده تاثیر میگذارد. سالمند آلزایمری گاهی اواقات احتمال دارد که همانند بچه ها رفتار کند ، آنها به ریز ترین رفتار هایتان حساس میشوند و ممکن است شما حتی فقط یک پیشنهاد ساده به آنها بدهید یا سعی کنید آنها را از روی عشق و محبت نصیحت کنید اما آنها از این رفتار و حرف های شما را بد برداشته کرده و با عصبانیت و پرخاشگری و توهین پاسخ میدهند و سعی میکند از گوش کردن به حرف های شما سرباز بزنند و به آنها امتنایی نکنند.
اما افراد خانواده و پرستاران این دسته از سالمندان ( سالمندان آلزایمری ) باید همیشه سعی کنند در هر شرایطی با آنها به درستی رفتار کنند و همیشه موقعیت آنها را درک کنند و این نکته را در نظر بگیرند که آنها کنترل شرایط فکری و روحی خودشان را به درستی ندارند زیرا ماهیت این بیماری باعث میشود افراد شکاک ، پرخاشگر ، مضطرب شوند و این حس را به فرد بدهد که وقتی کسی هم کوچک ترین نصیحت یا پیشنهادی میکند فکر کند که به او اهانت کرده و غرورش را شسکته است ، بنابراین همیشه رفتار های آنها حالت تدافعی دارد. سالمندان آلزایمری همیشه با گفتن جملاتی مانند “نیازی به کمک تو ندارم” ، “نمیخواهم تو کمکم کنی خودم از پسش بر میایم” ، “دست از سرم بردارید” ، “با من مانند بچه ها رفتار نکنید” و... سعی میکنند که خشم و اضطراب خود را بروز دهند.
آغاز آلزایمر چگونه است؟ مراحل اولیه ی بیماری آلزایمر
در ابتدا فرد وقایع اخیر زندگی و خاطرات قدیمی خود را فراموش کرده و مدام سوال های تکراری میپرسد و در مراحل پیشرفته تر فرد آلزایمری آدرس محل سکونت خود ، اعضای خانواده ، جاده و خیابان ها ، کوچه ها ، نام دوستان و اطرافیان خود را به فراموشی میسپارد. قطعا برای تمامی اعضای خانواده بسیار طاقت فرسا است که عزیزشان دیگر آنها را به یاد نیاورد . اما متاسفانه آلزایمر به اینجا ختم نمیشود بلکه ممکن است به مرور زمان سالمندان آلزایمری به پرخاشگری ، افسردگی و عصبانیت های پی در پی گرفتار شوند و نیاز دارند که فردی دائم از آنها مراقبت کرده و به آنها رسیدگی کند.
تشخیص آلزایمر در سالمندان
بیماری در ابتدای راه آنقدر شدید نیست اما با گذر زمان وضع وخیم تر شده و سالمند عزیزتان به مراقبت های ويژه تری نیاز پیدا خواهد کرد زیرا مراقبت از سالمندان آلزایمری خود کاره دشواری است ، در وهله ی نخست همیشه باید سعی کرد با آنها با ملایمت بسیاری برخورد کرد تا به آنها اهانت نشود و پرخاشگری کنند. بنابراین اگر علائم آلزایمر را در سالمند خود مشاهده کردید متاسفانه راهی نیست که بتوان به قطع گفت میتوانید از پیشروی بیمار جلوگیری کنید چون ممکن است دیر یا زود عزیز سالمندتان به این بیمار دچار شود و اگر خوش شانس باشد و دائم در حال پرورش ذهن خود باشد ممکن است تا آخر عمر به این بیمار مبتلا نشود . بنابراین همیشه سعی کنید که سالمند عزیزتان را به انجام فعالیت های ذهنی تشویق کنید تا هم آنها را از انزوا و افسردگی دور نگهدارید و هم از دچار شدن آنها به آلزایمر جلوگیری کنید و یا آن را به تعویق بیندازید.
دلایل پرخاشگری سالمندان آلزایمری چیست؟
سالمندان آلزایمری ممکن است در بسیاری از مواقع رفتار های توهین آمیز و پرخاشگرانه اعم از پرت کردن وسایل ، توهین کردن ، فریاد زدن ، تهدیدات فیزیکی از خود نشان دهند در این جور مواقع فردی که مسئولیت مراقبت و نگهداری از سالمند را بر عهده دارد باید همیشه سعی کند خونسردی و آرامش خود را حفظ کرده و سپس رفتار سالمند را درک کند و آنها را بفهمد و به آنها کمک کنند آروم شوندو عکس العمل های منطقی از خود نشان دهند.
از دلایل این رفتار های پرخاشگرایانه ی سالمندان آلزایمری میتوان به احساس ترس ، عدم درک رفتار و گفتار دیگران ، نگرش دیگران و اطرفیان و ناتوانی در کنترل رفتار های خود اشاره کرد.
برای کنترل عصبانیت و پرخاشگری سالمندان آلزایمری میتوانید اقدامات زیر را انجام بدهید :
- در این جور مواقع آرامش خود را حفظ کرده و عکس العمل های شدید از خود نشان ندهید که باعث بدتر شدن اوضاع و بیشتر شدن خشم سالمند شود
- طوری رفتار کنید که این حس را به سالمند القا کند که شما او را کاملا درک میکنید
- طوری رفتار نکنید که سالمند فکر کند شما از رفتار ها و حرکات او ترسیده اید و نگران هستید
- به هیچ عنوان دست و پای سالمند را نبندید این اقدام بسیار اشتباهی است که خشم او را بدتر افزایش میدهد
- از داروی های آرام کننده بدون تجویز پزشک به هیچ عنوان استفاده نکنید
- سعی نکنید به سالمند چیزی را زور کنید
- جواب پرخاش را با پرخاش ندهید
نحوه برخورد با سالمند آلزایمری
برای مراقبت از سالمند آلزایمری خود باید نکاتی را همیشه در نظر داشته باشید تا بعدها مشکلات بزرگ تری پیش نیاید. یکی از مهم ترین نکاتی که باید به یاد داشته باشید این است از آنجایی که رفتار آنها گاهی اوقات غیر قابل پیش بینی است سعی کنید هیچ دارویی در دسترس آنها قرار ندهید و خروجی در های حمام و توالت و اتاق را ایمن کنید .
همچنین سعی کنید رسیدگی به امور مالی و یا اداری سالمند آلزایمری خود را به عهده ی یکی از اعضای خانواده مانند فرزندتان بگذارید. شما همچنین میتوانید با بازی و تفریح ، صحبت و بحث با سالمند عزیزتان سبب بهبودی و کاهش تعداد دفعات بروز علائم بیماری او شوید.
علائم آلزایمر چیست ؟
از شایع ترین علائم بیماری آلزایمر میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- تغییرات شخصیتی
- تغییر در خلق و خوی بیمار
- کمبود حافظه کوتاه مدت
- فراموشی های متعدد
- پرسیدن سوال های تکراری
- اختلال در قضاوت و تصمیم گیری بیمار
- مشکلات زبان و ادارکی
- ناتوانی در انجام کارهای روزمره
- پرخاشگری های متعدد
آیا سالمند آلزایمری نیاز به پرستار دارد یا خیر؟
سوالی که شاید ذهن بسیاری از افرادی که یکی از اعضای خانواده شان به این بیماری مبتلا است درگیر کرده باشد این است که آیا واقعا عزیز سالمندشان به مراقبت های ويژه تر و پرستار نیاز دارد یا خیر ؟
میتوان گفت با توجه به وخیم تر شدن بیماری در گذر زمان و بروز علائم شدید تر بیماری برای اعضای خانواده بسیار سخت خواهد بود که بتوانند از سالمند آلزایمری عزیزشان به درستی مراقبت کنند زیرا که در بسیاری از موارد سالمند عزیزشان ممکن است دست به رفتارهای پرخاشگرانه ی متعدد ، توهین کردن و بد دهنی کردن به اعضای خانواده ، پرتاب وسایل به سمت اعضای خانواده ، تهدیدات فیزیکی و.... بزنند که شاید فکر کنید کنار اومدن با موضوع کاره راحتی است اما متاسفانه با سر زدن همچین رفتار هایی از فرد آلزایمری برای اعضای خانواده میتواند بسیار سخت و غیر قابل هضم باشد . بنابراین اعضای خانواده باید سعی کنند که خود را با این شرایط وفق بدهند به این علت که ممکن است در آینده این رفتارها شدت بیشتری پیدا کند . سالمندانی که به آلزایمر دچار هستند به مرور زمان آدرس محل زندگی ، نام اطرافیان و دوستان خود ، نام کوچه ها و خیابان ها و حتی بدتر از همه ی آنها نام اعضای خانواده خود را به کل فراموش کنند و کنار اومدن با این موضوع برای افراد خانواده میتواند بسیار سخت و آزار دهنده باشد.
همچنین احتمال دارد در بسیاری از خانواده ها افراد خانواده شاغل باشند و نتوانند مراقبت های ويژه و ضروری از سالمند آلزایمری خود به عمل بیاورند که خود یکی دیگر از چالش های نگهداری از سالمند آلزایمری می باشد. در کل میتوان گفت بهترین کار این است که همیشه از همان اول تشخیص بیماری در سالمند عزیزتان سعی کنید برای او پرستاری استخدام کنید تا مراقبت های مورد نیاز را برای سالمندتان فراهم کند و به او در انجام تمامی کارهای خود رسیدگی کند. با استخدام پرستار سالمند آلزایمری شما میتوانید هم خیال خود و هم خیال اعضای خانواده تان را راحت کنید و از بابت رسیدگی به سالمند عزیزتان و تامین نیاز های او نگرانی نداشته باشید.
مقالات پیشنهادی: نگهداری از سالمند در منزل
نحوه ارتباط با سالمندان آلزایمری
سالمندان آلزایمری با از دست دادن تدریجی هوش و حواس خود در انجام کارها خود و توانایی های فکری مانند حافظه کوتاه مدت ، فراموشی ، ناتوانی در صحبت کردن ، ناتوانی در ادا کردن جملات و کلمات و ... بسیار رنج میبرند. عدم داشتن استدلال ، تمرکز و ضعف در فکر کردن سبب شده که آنها نتوانند به خوبی با دیگران ارتباط برقرار کنند.
اگر در این مواقع رفتار هایی محبت آمیز و مهربانانه از ما سر بزند با واکنش های مثبت تری مانند حس شادی و اطمینان و رضایت از طرف سالمند آلزایمری مواجه خواهیم شد. اما اگر از ما رفتار های پرخاشگرانه و توهین آمیز در واکنش به رفتار ها و حرف های سالمند آلزایمری سر بزند موجب بروز پرخاشگری و عصبانیت و غم از سوی او میگردد . بنابراین ما باید همیشه سعی کنیم در برخورد با تمامی رفتار های پرخاشگرانه و غیر منطقی سالمندان آلزایمری واکنشی محترمانه ، منطقی و ملایم از خود نشان بدهیم .
برای ارتباط بهتر با سالمندان آلزایمری میتوانید اقدامات زیر را انجام بدهید :
- داشتن واکنشی منطقی و محترمانه در برخورد با رفتار های غیر منطقی و پرخاشگرانه ی سالمند
- سرزنش نکردن سالمند هنگام اشتباه کردن
- نزدیک نشدن از پشت به سالمند ، این کار باعث ترس و استرس بیمار میشود
- توهین نکردن به سالمند در صورت بروز رفتار های توهین آمیز از سوی او
- درک کردن رفتار و موقعیت فرد سالمند
- بهتر است از او هر از چندگاهی سوالی بپرسید و منتظر پاسخ او باشی
پیشگیری و کنترل آلزایمری
درست است که آلزایمر درمان قطعی ندارد اما همیشه این نکته را در نظر داشته باشید که اگر فردی سالمند در منزل دارید و هنوز به آلزایمر مبتلا نشده است ، او را تشویق به انجام فعالیت های ذهنی و فیزیکی کنید تا از ابتلا به آلزایمر جلوگیری کرده و یا آن را به تعویق بیندازید.
برای پیشگیری و کنترل بیماری آلزایمر بهتر است موارد زیر را انجام دهید :
- خواندن و نوشتن بیشتر
- خواندن مقالات متعدد
- خواندن روزانه کتاب و رمان هایی که به آنها علاقه مندید
- نوشتن کارهای روزمره خود در دفترچه مخصوص خودتان
- اصلاح سبک زندگی خود
- پیش گرفتن یک سبک زندگی سالم
- شروع ورزش مورد علاقه تان
- انجام حرکات های ورزشی به طور منظم
- پیاده روی کردن در روز
- نوشتن افکار خود بر روی کاغذ
- نوشتن خاطرات خود در دفتر
- تغییر عادت های ساده ای مانند : مسواک زدن با دست مخالف ، غذا خوردن با دست مخالف ، شانه کردن با دست مخالف .
- حفظ کردن شماره تلفن دوستان و اطرافیانتان
- انجام سرگرمی های آرامش بخش مانند باغبانی و کوه نوردی با دوستان
- انجام بازی های فکری مانند شطرنج ، پازل ، و یا تخته نرد
وظایف پرستار سالمند آلزایمری
اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که سالمندی آلزایمری دارید و با دنبال استخدام پرستاری برای مراقبت و نگهداری از سالمند عزیزتان هستید ، بهتر است با وظایف پرستار و ویژگی های مهم آن آشنایی داشته باشید.
پرستاران وظایف متعددی در قبال نگهداری از سالمندان دارند ، وظایف مهم پرستاران سالمندان آلزایمری عبارتند از :
- تامین نیازهای غذایی سالمند
- کمک و یادآوری منظم برای مصرف داروها به سالمند
- کنترل مصرف داروهای سالمند
- کمک به بهداشت فردی سالمند
- همدلی و درد دل کردن با سالمند
- انجام امور منزل و آشپزی
- کمک به تحرک و انجام فعالیت های فیزیکی به سالمند
- کنترل امور مالی خانواده در صورت درخواست خانواده
مقالات پیشنهادی: استخدام پرستار در منزل و مزایای آن
پرستار سالمند باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
پرستاری شغلی بسیار سخت و بعضا طاقت فرسایی است ، بنابراین پرستاران باید آدم هایی منظم ، خوش برخورد ، صبور و محتاط باشند. مهم ترین ویژگی هایی که یک پرستار حرفه ای و متخصص دارد شامل موارد زیر است :
- منظم بودن
- خوش برخورد بودن
- صبور بودن
- دارای آمادگی جسمانی کافی
- دارای آمادگی روحی کافی در برخورد با مسائل متعدد هنگام نگهداری و مراقبت از سالمندان
- معتهد بودن
تمامی این موارد به علاوه موارد دیگری که شاید از نظر افراد دیگر حائز اهمیت باشند برای انتخاب پرستار بسیار مهم است پس این موارد را همیشه در هنگام پرستار برای سالمند عزیزتان در نظر بگیرید .
نکات مهم در زمینه ی نگهداری از سالمندان آلزایمری
به غیر از پرستاران اعضای خانواده نیز موظف هستند که این نکات را در رابطه با نگهداری از سالنمد خود بدانند و آگاهی لازم را برای نگهداری از عزیز سالمند خود داشته باشند تا بتوانند در برخورد با شرایط مختلف از پس کار های بر بیایند و بر مشکلات نگهداری از عزیز سالمندشان تا حد ممکن غلبه کنند.
نکات مهمی که باید در نگهداری و مراقبت از سالمندان آلزایمری به آنها توجه داشت عبارتند از :
- به جای واکنش های سریع و نادرست ابتدا سعی کنید رفتار سالمند خود را درک کرده و با واکنش منطقی و ملایم با او برخورد کنید
تمامی اعضای خانواده موظفند که ماهیت این بیماری را درک کرده و سعی کنند که سالمند را در هر شرایط درک کنند تا بتوانند بهترین پاسخ و واکنش را در برابر رفتار های تند و پرخاشگرانه بیمار از خود نشان بدهند
- سالمند آلزایمری ممکن است در طی زمان به کل حافظ خود را دست بدهد و سوالات تکراری بپرسد بنابراین سعی کنید همیشه صبور باشید و با ملایمت به آنها پاسخ دهید
- به هیچ عنوان سعی نکنید با سالمند بحث کنید اگر بیمار اصرار به انجام کاری دارد که غیر ممکن است سعی کنید به جای توضیحات قانع کردن او به انجام ندادن این کار او را درک کرده و از کاری که بیمار میخواهد انجام بدهد استقبال کنید . به عنوان مثال اگر سالمند بخواهد با فرزندان و یا والدین خود ملاقات کنند که در گذشته فوت شدند به جای توضیح و قانع کردن به او بگویید کاره “فوق العاده ای است که میخواهی با آنها ملاقات کنی.”
- سالمندان آلزایمری به مرور زمان قدرت تفکر و حافظه خود را از دست می دهند بنابراین ممکن است در هنگام دوش گرفتن فراموش کنند که شیر آب را ببند یا بعد از پختن غذا فراموش کنند که گاز را خاموش کنند که این موضوع بسیار خطرناک میباشد و ممکن است روزی باعث حوادثی مانند انفجار و یا آتش سوزی شود. همیشه سعی کنید یکی از اعضای خانواده مانند فرزندانتان که بیشتر در منزل حضور دارند مدام شیر های آب و به خصوص گاز را چک کنند.
- همیشه به وضعیت سلامت جسمانی سالمند خود توجه ویژه ای داشته باشید و او را مدام به انجام فعالیت های فیزیکی تشویق کنید.
- سعی کنید سالمند خود را همیشه به انجام بازی های فکری تشویق کنید و حتی میتوانید به او یک زبان جدید یا ساز یاد بدهید ، او را به حفظ شعر تشویق کنید و .... کارهایی از این قبیل برای تقویت و فعال نگه داشتن ذهن آنها.
- به برنامه ی غذایی سالمند خود اهمیت دهید ، یک برنامه ی غذایی زیر نظر متخصص تغذیه برای او تنظیم کنید که این برنامه غذایی نیاز های غذایی سالمند را تامین کند و مواد مغذی را کافی را برای سالمند فراهم کند .
- همیشه در برخورد با بدرفتاری های سالمند آلزایمری خود رفتاری مثبت و مهربانانه ای داشته باشید .
سخن پایانی
سالمندان رفته رفته به دلیل افزایش سن و از دست دادن توانایی هایی جسمانی و فکری دچار مشکلات متعددی بشوند به طوری که حتی قادر نباشند که کارهای روزمره خود را انجام بدهند. اما افرادی که مسئولیت نگهداری از سالمندان را بر عهده دارند باید همیشه بدانند که صبور بودن و حفظ آرامش در برخورد با مسائل مختلف طی نگهداری از سالمندان کلید موفقیت در این زمینه است . بعضی از سالمندان شرایط خاص تری مانند آلزایمر دارند که افراد علاوه بر دانستن اطلاعات پایه در زمینه ی نگهداری از سالمندان به طور کل ، باید همچنین اطلاعات مورد نیاز برای نحوه ی برخورد و رفتار با افرادی که دچار آلزایمرند نیز کسب کنند تا بتوانند در زمینه عملکرد بسیار بهتری داشته باشند.
در کل میتوان گفت که افراد باید همیشه در برخورد با رفتارهای پرخاشگرانه و توهین آمیز سالمندان آلزایمری ، واکنشی منطقی و محترمانه از خود نشان دهند .
اگر شما هم میخواهید که برای سالمند آلزایمری عزیزتان پرستاری استخدام کنید تا نیاز های ضروری او را تامین کرده و مراقبت های لازم را از او به عمل بیاورید یادتان باشد که استخدام پرستار باید از طریق موسسات و شرکت های معتبر و با سابقه در این زمینه صورت گیرد تا نیرویی که برای مراقبت و نگهداری از عزیز سالمندتان فرستاده میشود دارای صلاحیت باشد و متخصص و حرفه ای باشد تا آرامش خاطر لازم را برای شما به ارمغان بیاورد.
